– Milczenie ofiar przestępstw seksualnych to duży problem. Dziecko, nastolatek zwierza się, kiedy czuje się bezpieczne – powiedziała prokurator Szewczyk.
– Ale z nami nie rozmawia – odpowiadasz.
– Wbrew pozorom nie zawsze dzieci czują pełne bezpieczeństwo w domu rodzinnym. Z doświadczenia wynika, że najszybciej zwierzają się koledze, koleżance, a gdy są starsze to czasami pedagogowi szkolnemu lub terapeutom.
Na twarzy Twojej żony widzisz zamyślenie, ucieczkę myślami gdzieś daleko. Daleko od tego pokoju, od tych emocji, tej determinacji przemieszanej z rezygnacją, która towarzyszyła Wam jeszcze przed chwilą. Musisz teraz na spokojnie zastanowić się, w jaki sposób będzie można dotrzeć do syna. Jak zdobyć jego zaufanie, jak dowiedzieć się, co się wydarzyło. I najważniejsze, nie dopuścić do tego, aby sytuacja ponownie się wydarzyła.
Milczenie ofiar i ich obawy
Przyczyn milczenia ofiar, w tym dzieci jest wiele. Przykładowo te dotyczące dzieci zostały wymienione w poście Agnieszki Paprockiej. Myślę, że w przypadkach seksualnych mamy do czynienia z 3 z nich. Dziecko obawia się, że rozmowa zostanie upubliczniona, a jej treść przekazana dalej. Dziecko może mieć obawy, bo odbiera rodziców jako osoby wymądrzające się i krytykujące. W tym przypadku milczenie ofiar wynikać może z obawy przed zbagatelizowaniem sprawy, próbą zamiecenia sprawy pod dywan lub zrzuceniem co najmniej częściowej winy na nie. Trzecia sytuacja obejmuje relację pomiędzy rodzicami a dzieckiem. Często jest tak, że rodzice krzyczą na dziecko, a później oczekują, że dziecko będzie otwarte i nie będzie miało problemów ze zwierzaniem się.
Dziecko nie rozumie jakie są zasady. Nie wie, co się stanie z tą jego wiadomością odnośnie przestępstwa. Kto będzie wiedział, kto kogo ukarze albo i nie ukarze, jaka będzie reakcja otoczenia. Milczenie ofiar może wynikać z obawy przed czymś nieznanym. To dotyczy i dzieci i dorosłych osób. Jednak obawy obawami, ale każdy w końcu będzie chciał wyrzucić to z siebie i podzielić się swoją historią. To często przynosi ulgę i daje nadzieję na wspólne ciągnięcie traumy.
To ja, jestem ofiarą
Bez względu, czy jesteś dzieckiem, czy jesteś nastolatką / nastolatkiem, czy już osobą pełnoletnią, zwracam się do Ciebie bezpośrednio, abyś nie czuł/a się osobą manipulowaną przez dorosłych, czy otoczenie. Każdy z nas napotyka w życiu moment, kiedy zostaje skrzywdzony przez drugą osobę. Czasami są to sprawy lżejsze, czasami niestety dotyczy to przestępstw seksualnych. Jak w każdym ciężkim przypadku zwykle łatwiej jest poradzić sobie z trudnościami mając kogoś z kim można porozmawiać. Kogoś do kogo ma się pełne zaufanie. Zobaczysz, że (mówiąc kolokwialnie) wygadanie się daje niesamowitą ulgę.
Znajdź wśród ludzi, którzy Cię otaczają kogoś bliskiego: przyjaciółkę, przyjaciela, dobrą koleżankę lub dobrego kolegę. Jeżeli nie ma takiej osoby, z którą mogłabyś / mógłbyś porozmawiać o tym, co się wydarzyło to pomyśl o innych osobach. Może w Twojej szkole jest fajna pani pedagog, choć to nie zawsze jest standardem. Jednak jestem przekonany, że wśród tych kilku nauczycieli znajdzie się jakiś fajny, z którym można porozmawiać.
Jeżeli absolutnie nie masz zaufania do nikogo z otoczenia lub znajomych to są również inne możliwości. Sam pracowałem w biurze Rzecznika Praw Dziecka i wiem, jacy wspaniali ludzie tam pracują. Można z nimi porozmawiać i na pewno pomogą. Wystarczy zadzwonić pod bezpłatny numer 800 12 12 12. Po godzinie 16:00 można nagrać się na automatyczną sekretarkę i specjaliści oddzwonią. Więcej informacji można znaleźć TUTAJ. Jest też możliwość porozmawiania na innej, bezpłatnej infolinii – Telefon zaufania dzieci i młodzieży pod numerem 116 111. O tej linii można poczytać TUTAJ. Jeżeli jesteś osobą dorosłą to polecam kontakt pod numerem 116 123. Opis telefonu zaufania znajdziesz TUTAJ.
Chcę pomóc
Jak już zauważyłaś / zauważyłeś bezpośrednia pomoc jest bardzo trudna, szczególnie jak jesteś rodzicem i nie masz dobrego kontaktu z dzieckiem. Trudności z milczeniem ofiar mają wszyscy, nawet przyjaciele jeżeli chęć rozmowy nie wyjdzie sama od osoby pokrzywdzonej. Najważniejsze jest zaufanie. Jeżeli nie jesteś przyjaciółką / przyjacielem lub nie masz super relacji jako rodzic to lepiej sobie odpuścić bezpośrednią rozmowę. Efekt może być odwrotny od zamierzonego.
Co zatem można zrobić, gdy milczenie ofiar wydawałoby się jest nie do przeskoczenia. Chyba najlepszym rozwiązaniem jest porozmawianie o tym z pedagogiem szkolnym, jeżeli to jest człowiek godny zaufania i którego dzieciaki / nastolatki w szkole lubią. Może on pomóc w ten sposób, że ogólnie porozmawia z uczennicą / uczniem. Tylko w tej sytuacji trzeba mieć pełne zaufanie do niego i zostawić wszystko w jego rękach. Nie można oczekiwać od pedagoga, że będzie dwulicowy i z jednej strony w pełnym zaufaniu wysłucha ucznia, a zaraz potem wszystko przekaże rodzicom. To on powinien zdecydować, co zrobić z tym, czego dowiedział się. Nawet jeżeli uczeń nie będzie chciał zwierzyć się pedagogowi, to może wykorzysta przekazaną mu informację o Telefonach Zaufania.
Jeżeli ofiara przestępstwa seksualnego nie jest już uczniem żadnej ze szkół trzeba znaleźć inne rozwiązanie. Na początek musimy założyć, że masz informacje, które świadczą lub mogą świadczyć o tym, że ktoś stał się ofiarą przestępstwa seksualnego. Jeżeli nie łączą Cię takie relacje z pokrzywdzoną / pokrzywdzonym, aby samej / samemu porozmawiać o tym to warto pomyśleć, komu przekazać informację o swojej wiedzy. Kto jest przyjaciółką / przyjacielem osoby pokrzywdzonej. Jeżeli już ustalisz taką osobę to warto się z nią podzielić swoimi spostrzeżeniami. Jednak ważne jest to, aby była to jedna osoba, a nie kilka.
Milczenie ofiar – dlaczego warto reagować
Warto zastanowić się, co się stanie jeżeli zataimy informację o przestępstwie seksualnym? Co spowoduje milczenie ofiar? Bez względu na to, czy jesteś ofiarą, czy tylko osobą, która uzyskała takie informacje lub zauważyła coś niepokojącego w zachowaniu innej osoby – warto reagować. Sprawca, który czuje się bezpiecznie i jest pewny siebie, z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością zrobi to jeszcze raz. Jeszcze raz popełni przestępstwo seksualne – będzie molestował dalej lub zgwałci ponownie. Taka jest natura takiego człowieka oraz taka jest specyfika tego typu przestępstw.
Dlatego, aby chronić siebie, aby chronić inne osoby – warto zgłaszać popełnione przestępstwa seksualne. W jaki sposób to można zrobić, to opiszę to w kolejnych postach. Napiszę tylko, że w tego typu przestępstwach ofiara zwykle jest przesłuchiwana 1 raz od razu przez sąd w tzw. Niebieskim Pokoju i w obecności psychologa.
Należy również pamiętać o tym, że każda osoba, która ma wiarygodną wiedzę o przestępstwie seksualnym ma obowiązek zawiadomić o tym organy ścigania (Policję, prokuraturę). Milczeć mogą jedynie ofiary i nie poniosą za to odpowiedzialności karnej. Wszyscy inni mogą popełnić przestępstwo z art. 240 Kodeksu karnego. Nie dotyczy to jednak wszystkich przestępstw seksualnych, a jedynie tych najgorszych z najgorszych, czyli: gwałtu ze szczególnym okrucieństwem, gwałtu na osobie poniżej lat 15, gwałtu na osobie z najbliższej rodziny, gwałtu, gdzie sprawców jest co najmniej 2, a ponadto przestępstw: wykorzystania seksualnego osób niepoczytalnych lub chorych psychicznie oraz seksualne wykorzystanie osoby poniżej lat 15.
Co dalej
Dalej będę starał się opisać, co dzieje się, gdy milczenie ofiar stało się przeszłością i informacja o przestępstwie seksualnym trafia na Policję lub do prokuratury. Jest tutaj trochę inne postępowanie niż we wszystkich innych sprawach. Bardzo dba się to, aby jak najmniejszy, negatywny wpływ miało ono na ofiarę.
Trochę informacji można już w tej chwili uzyskać po przeczytaniu mojego postu. Znajdziesz tam informacje jakie są dowody molestowania dzieci. Okazuje się, że najważniejszy dowód to zeznania osoby pokrzywdzonej. Wszystkie inne są tylko pomocnicze. Piszę niestety nieregularnie, dlatego warto zapisać się do newslettera. Wtedy informacje będą przychodziły na bieżąco.
Adw. Tomasz Kazubski
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }